Giải pháp cho biến thể gen chuyển hóa bạn đang gặp phải
Những biến thể gen ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chuyển hóa của cơ thể, quyết định cách bạn hấp thụ dinh dưỡng, thải độc và duy trì sức khỏe. Nếu bạn phát hiện mình mang biến thể gen ảnh hưởng đến chuyển hóa, đừng bỏ qua bài viết dưới đây nhé.
Biến thể gen chuyển hóa là gì?
Biến thể gen chuyển hóa là những thay đổi trong DNA ảnh hưởng đến quá trình sản xuất enzyme của cơ thể. Những enzyme này đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa các dưỡng chất quan trọng như vitamin B, axit amin và các hợp chất chống oxy hóa.
Những gen chính thường được xét nghiệm bao gồm COMT, MTHFR, MTRR, MTR và AHCY. Biến thể trong những gen này có thể làm giảm khả năng chuyển hóa dưỡng chất, gây ra những vấn đề sức khỏe như rối loạn tâm trạng, viêm mãn tính, suy giảm năng lượng và nguy cơ bệnh tim mạch.
Giải pháp cho từng biến thể gen chuyển hóa là gì?
Biến thể gen COMT
Những người mang biến thể COMT thường chuyển hóa dopamine chậm hơn, khiến họat chất này tích tụ trong não bộ, dẫn đến tình trạng lo âu, căng thẳng hoặc quá nhạy cảm.
Gen COMT (Catechol-O-Methyltransferase) chịu trách nhiệm phân hủy dopamine, adrenaline và noradrenaline trong não bộ. Một số biến thể của gen này có thể làm giảm hoặc tăng tốc độ chuyển hóa các chất dẫn truyền thần kinh, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng, trí nhớ và khả năng tập trung.COMT Val/Val: Chuyển hóa dopamine nhanh, có thể làm giảm khả năng duy trì tập trung, nhưng lại giúp kiểm soát căng thẳng tốt hơn.
COMT Met/Met: Chuyển hóa dopamine chậm, dẫn đến mức dopamine cao hơn trong não, giúp tăng khả năng sáng tạo nhưng dễ bị căng thẳng và lo âu. Nếu bạn có COMT Met/Met (chuyển hóa chậm, dễ căng thẳng):
- Hạn chế caffeine, vì caffeine làm tăng dopamine và có thể gây lo âu.
- Tăng cường thực phẩm giàu magiê như hạnh nhân, rau lá xanh để hỗ trợ enzyme COMT hoạt động tốt hơn.
- Thực hành thiền định, yoga để giảm mức độ căng thẳng.
COMT Val/Val: Chuyển hóa dopamine nhanh, có thể làm giảm khả năng duy trì tập trung, nhưng lại giúp kiểm soát căng thẳng tốt hơn. Nếu bạn có COMT Val/Val (chuyển hóa nhanh, khó tập trung):
- Bổ sung thực phẩm giàu tyrosine như trứng, thịt gà, cá hồi để duy trì mức dopamine ổn định.
- Sử dụng thực phẩm bổ sung L-theanine từ trà xanh để cải thiện khả năng tập trung.
- Tránh thực phẩm chế biến sẵn và đường tinh luyện để hạn chế dao động dopamine.
Biến thể gen MTHFR
Gen MTHFR (Methylenetetrahydrofolate Reductase) ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa folate (vitamin B9) thành dạng có lợi cho cơ thể. Nếu có biến thể bất thường, cơ thể có thể gặp khó khăn trong việc tổng hợp DNA, tái tạo tế bào và thải độc homocysteine.
- MTHFR C677T: Giảm khả năng chuyển hóa folate, làm tăng nguy cơ bệnh tim, rối loạn thần kinh và suy giảm nhận thức.
- MTHFR A1298C: Ảnh hưởng đến khả năng giải độc và sức khỏe tâm thần, có thể làm tăng nguy cơ lo âu, trầm cảm.
Khi có biến thể của gen MTHFR, bạn nên:
- Bổ sung methylfolate thay vì axit folic thông thường để hỗ trợ quá trình chuyển hóa.
- Ăn thực phẩm giàu folate tự nhiên như rau bina, bông cải xanh, đậu lăng.
- Hạn chế rượu bia và thực phẩm chế biến để giảm gánh nặng chuyển hóa.
Biến thể gen MTRR
Gen MTRR (Methionine Synthase Reductase) đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái chế vitamin B12. Biến thể MTRR có thể làm giảm hiệu suất tổng hợp B12, gây ra tình trạng thiếu hụt B12 và ảnh hưởng đến chức năng thần kinh.
- Bổ sung vitamin B12 dưới dạng methylcobalamin để cải thiện hấp thu.
- Ăn thực phẩm giàu B12 như thịt đỏ, hải sản, trứng, sữa.
- Kiểm tra định kỳ mức B12 để điều chỉnh liều lượng phù hợp.
Biến thể gen MTR
Gen MTR (Methionine Synthase) ảnh hưởng đến chuyển hóa homocysteine thành methionine, một axit amin quan trọng cho sự phát triển tế bào và chức năng thần kinh. Khi có biến thể gen này bạn nên:
- Bổ sung B12, folate và B6 để hỗ trợ chuyển hóa homocysteine.
- Duy trì chế độ ăn giàu protein lành mạnh.
- Kiểm tra mức homocysteine định kỳ để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
Biến thể gen AHCY
Gen AHCY (Adenosylhomocysteinase) kiểm soát quá trình chuyển hóa methionine và ảnh hưởng đến viêm nhiễm, lão hóa, bệnh gan. Biến thể AHCY-01, AHCY-02, AHCY-19: Khiến quá trình giải độc kém hiệu quả, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, suy giảm miễn dịch. Nếu bạn đang có biến thể gen này, bạn nên:
- Tăng cường thực phẩm giàu choline, betaine như trứng, hải sản để hỗ trợ chuyển hóa methionine.
- Bổ sung thực phẩm chống viêm như nghệ, omega-3.
- Hạn chế đường, thực phẩm chế biến để giảm viêm mãn tính.