Đi ngoài phân sống phải làm sao?
Đi ngoài phân sống là tình trạng thức ăn chưa được tiêu hóa hết làm cho phân có hiện tượng lợn cợn, lổn nhổn và có mùi chua. Lúc đó phân sẽ nát, không thành khuôn, quan sát có thể nhìn thấy những sợi rau mẩu vụn thực phẩm ta ăn vào. Thức ăn chưa được tiêu hóa hết khiến cơ thể không hấp thụ được chất dinh dưỡng mà bị theo phân ra ngoài. Triệu chứng này gặp cả ở người lớn và trẻ em. Tuy không nguy hiểm nhưng đi ngoài phân sống mang cảm giác khó chịu, mệt mỏi và chán ăn cho người mắc.
Phân sống là gì?
Phân sống là tình trạng thức ăn chưa được tiêu hóa hoàn toàn trong hệ tiêu hóa và được đào thải ra ngoài. Điều này có thể xuất hiện dưới dạng các mẩu thức ăn chưa tiêu hóa trong phân hoặc phân có kết cấu không bình thường, thường kèm theo các triệu chứng như đầy bụng, khó tiêu, và đi ngoài nhiều lần.
Dấu hiệu đi ngoài phân sống:
- Phân còn nguyên thức ăn chưa tiêu hóa: Trong phân có thể xuất hiện các mẩu thức ăn lớn, chưa được tiêu hóa hoàn toàn, thường thấy rõ ở các loại rau củ hoặc hạt.
- Phân mềm hoặc lỏng: Phân thường có kết cấu lỏng, không tạo khuôn rõ ràng và dễ tan trong nước.
- Đi ngoài nhiều lần trong ngày: Tình trạng phân sống thường đi kèm với việc đi ngoài nhiều lần, gây cảm giác khó chịu và phiền toái.
- Đầy bụng, khó tiêu: Người mắc tình trạng này thường cảm thấy đầy bụng, chướng hơi, đặc biệt sau khi ăn.
- Cảm giác mệt mỏi: Do thức ăn không được tiêu hóa và hấp thụ đầy đủ, cơ thể dễ bị thiếu năng lượng, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, uể oải.
- Sụt cân hoặc thiếu dinh dưỡng: Nếu tình trạng kéo dài, bạn có thể gặp phải hiện tượng sụt cân do cơ thể không hấp thu đủ chất dinh dưỡng cần thiết.
Nguyên nhân khiến đi ngoài phân sống
Hệ tiêu hóa yếu kém
Hệ tiêu hóa hoạt động không hiệu quả là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng phân sống. Khi dạ dày, ruột non hoặc ruột già gặp vấn đề như viêm nhiễm hoặc co thắt, quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng sẽ bị ảnh hưởng. Các chất dinh dưỡng trong thức ăn không được chuyển hóa hoàn toàn, dẫn đến việc thức ăn còn nguyên dạng và đi ra ngoài cùng phân.
Thiếu enzyme tiêu hóa
Enzyme tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong việc phân giải thức ăn thành các dưỡng chất mà cơ thể có thể hấp thụ. Các enzyme chính bao gồm:
- Amylase: Giúp tiêu hóa carbohydrate.
- Protease: Hỗ trợ tiêu hóa protein.
- Lipase: Tham gia vào quá trình tiêu hóa chất béo.
Thiếu enzyme tiêu hóa có thể là do cơ thể sản xuất không đủ hoặc do tổn thương ở tuyến tụy – nơi sản sinh phần lớn enzyme tiêu hóa. Khi thiếu enzyme, các dưỡng chất trong thức ăn không thể được phân giải đầy đủ, gây ra tình trạng phân sống.
Chế độ ăn uống không hợp lý
Chế độ ăn thiếu cân bằng, không đủ dưỡng chất hoặc chứa quá nhiều thực phẩm khó tiêu cũng có thể gây ra phân sống:
-
Ăn nhiều thực phẩm khó tiêu: Thực phẩm giàu chất xơ không hòa tan (như rau sống, ngũ cốc nguyên hạt) nếu ăn quá nhiều có thể khiến hệ tiêu hóa quá tải.
- Thói quen ăn nhanh: Khi ăn nhanh, không nhai kỹ, thức ăn không được nghiền nhỏ để tiêu hóa dễ dàng hơn, dẫn đến hiện tượng khó tiêu và đi ngoài phân sống.
Các bệnh lý tiêu hóa
Các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng đi ngoài phân sống, chẳng hạn như:
- Viêm đại tràng: Là tình trạng viêm nhiễm ở lớp niêm mạc của đại tràng, ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ nước và dưỡng chất.
- Viêm dạ dày: Khi dạ dày bị viêm, dịch tiêu hóa tiết ra không đủ hoặc hoạt động kém, khiến thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn.
- Hội chứng ruột kích thích (IBS): Bệnh này làm cho nhu động ruột hoạt động không ổn định, có thể dẫn đến tiêu chảy, phân sống hoặc táo bón.
Đi ngoài phân sống phải làm sao?
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giảm triệu chứng đi ngoài phân sống. Đầu tiên, hãy đảm bảo bữa ăn của bạn cân bằng và đa dạng, bao gồm đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng như protein, chất xơ, carbohydrate và chất béo lành mạnh. Tránh ăn quá nhiều thực phẩm khó tiêu như đồ chiên rán hay thức ăn chứa nhiều chất xơ không hòa tan, vì chúng có thể gây khó tiêu. Thay vào đó, nên ăn các món dễ tiêu hóa như cháo, súp, rau củ nấu chín mềm và các loại trái cây ít chất xơ.
Một lưu ý quan trọng nữa là ăn chậm và nhai kỹ để thức ăn được nghiền nhỏ, giúp dạ dày tiêu hóa hiệu quả hơn.
Bổ sung enzyme tiêu hóa
Nếu cơ thể thiếu enzyme tiêu hóa, bạn có thể cải thiện tình trạng này bằng cách bổ sung enzyme từ thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng. Một số loại thực phẩm tự nhiên như đu đủ và dứa chứa enzyme tiêu hóa (papain và bromelain), có khả năng hỗ trợ hệ tiêu hóa phân giải thức ăn dễ dàng hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung enzyme tiêu hóa dưới dạng viên, tuy nhiên, việc này nên thực hiện sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Uống đủ nước
Uống đủ nước là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nước không chỉ giúp hòa tan thức ăn mà còn hỗ trợ vận chuyển các chất dinh dưỡng và chất thải trong cơ thể. Vì vậy, hãy cố gắng uống từ 1.5 đến 2 lít nước mỗi ngày để giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn và tránh tình trạng mất nước, điều này sẽ làm cho phân mềm hơn và dễ dàng được đào thải.
Thư giãn và giảm căng thẳng
Tâm trạng căng thẳng kéo dài có thể gây tác động tiêu cực đến hoạt động của hệ tiêu hóa. Khi bạn cảm thấy lo lắng hay căng thẳng, cơ thể có xu hướng giảm sản xuất các enzyme và axit tiêu hóa, làm cho thức ăn khó tiêu hóa hoàn toàn. Để giảm căng thẳng, bạn có thể thực hành các phương pháp thư giãn như yoga, thiền định hoặc hít thở sâu. Việc giữ tinh thần thoải mái không chỉ giúp cải thiện tiêu hóa mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bổ sung men vi sinh (probiotics)
Men vi sinh (probiotics) là các vi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giảm nguy cơ đi ngoài phân sống. Bạn có thể bổ sung probiotics thông qua sữa chua hoặc các thực phẩm chức năng chứa men vi sinh. Việc duy trì một hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh không chỉ giúp cải thiện tình trạng tiêu hóa mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể.
Khi nào cần đi gặp bác sĩ?
Tình trạng phân sống nếu kéo dài có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng. Nếu bạn thấy xuất hiện các triệu chứng sau, hãy tìm gặp bác sĩ:
- Đau bụng dữ dội, không thuyên giảm
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Phân có màu đen, đỏ hoặc có lẫn máu
- Mất ngủ, mệt mỏi kéo dài
Đi ngoài phân sống có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau và phần lớn có thể khắc phục qua chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Tham khảo các sản phẩm bổ sung lợi khuẩn và tăng cường sức khỏe tiêu hóa:
1. Bổ sung enzyme tiêu hóa: DIGEST EXTRA, MULTI-ENZYME
2. Bổ sung lợi khuẩn đường ruột: ULTIMATE 10+ PROBIOTICS 13 BILLION (13 tỷ lợi khuẩn), PROBIOTIC CHEWABLE 2 BILLION (2 tỷ lợi khuẩn)
3. Bổ sung chất xơ giúp nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón: PSYLLIUM HUSKS, FIBER BLEND