Tác hại khi cơ thể thừa vitamin D3 bạn đã biết?

Trong khi thiếu hụt vitamin D có thể gây nên những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe, ít ai biết rằng việc dư thừa vitamin D cũng mang lại những rủi ro không kém. Tình trạng thừa vitamin D có thể xuất phát từ việc lạm dụng thực phẩm bổ sung hoặc không kiểm soát liều lượng khi sử dụng vitamin tổng hợp. Thừa vitamin D không chỉ gây hại cho xương và thận mà còn ảnh hưởng xấu đến hệ tim mạch và cân bằng khoáng chất trong cơ thể. Tình trạng này có thể dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn, thậm chí là tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Nhiều người không nhận ra mình đang đối mặt với nguy cơ này cho đến khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Thừa vitamin D là gì?

Định lượng 25(OH)D là xét nghiệm định lượng chất chuyển hóa 25-hydroxyvitamin D (dạng lưu hành chủ yếu của Vitamin D trong cơ thể). Đây là thông số tốt thể hiện tình trạng vitamin thực sự của cơ thể.

Theo hướng dẫn của Viện Y tế Quốc gia (NIH), nồng độ 25(OH)D trong máu được khuyến cáo cần thiết nhằm duy trì sức khỏe hàng ngày trong khoảng 20–50 ng/mL (50 – 125 nmol/L). Đặc biệt, lượng vitamin D trong huyết thanh trên 30 ng/mL (75 nmol/L) được cho là tối ưu hóa tác dụng của vitamin D đối với canxi, xương, cơ và sức khỏe tổng thể ở những người khỏe mạnh.

Ủy ban Thực phẩm và Dinh dưỡng (FNB) tại Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia Hoa Kỳ cũng lưu ý rằng:

• Nồng độ trong huyết thanh lớn hơn 50 ng/mL (125 nmol/L) có thể gây thừa vitamin D.
• Nồng độ trên 150 ng/mL (325 nmoL/L) có thể dẫn đến ngộ độc vitamin D và có liên quan đến tăng canxi máu.

Nguyên nhân gây thừa vitamin D

Nguyên nhân phổ biến nhất của việc thừa vitamin D là do việc sử dụng quá mức các loại thực phẩm chức năng hoặc viên uống bổ sung vitamin D. Trong khi vitamin D rất quan trọng cho sức khỏe, việc bổ sung quá liều lượng khuyến nghị có thể dẫn đến tình trạng dư thừa. Bên cạnh đó, một chế độ ăn uống giàu các thực phẩm có hàm lượng vitamin D cao, đặc biệt khi kết hợp với việc sử dụng thêm các sản phẩm bổ sung, cũng có thể gây ra tình trạng thừa vitamin D.

Trong một số trường hợp hiếm gặp, cơ thể có thể hấp thụ vitamin D một cách bất thường, dẫn đến sự tích tụ của vitamin này trong cơ thể. Việc đánh giá sai lầm về nhu cầu cá nhân, không tính đến nguồn vitamin D từ chế độ ăn uống và ánh nắng mặt trời, có thể dẫn đến việc tiêu thụ quá nhiều vitamin D.

Dấu hiệu khi cơ thể thừa vitamin D

Thừa vitamin D trong cơ thể có thể dẫn đến một loạt các triệu chứng, mà nguyên nhân chính là do sự gia tăng mức độ canxi trong máu, hay còn gọi là hypercalcemia. Khi mức canxi trong máu tăng lên, nó có thể gây ra đau xương và mệt mỏi do tác động đến cấu trúc và chức năng của xương. Một trong những tác động phổ biến khác của việc thừa vitamin D là rối loạn tiêu hóa, bao gồm buồn nôn, nôn mửa, táo bón hoặc tiêu chảy. Điều này xảy ra bởi vitamin D3 ảnh hưởng đến cân bằng các khoáng chất và canxi trong cơ thể, dẫn đến sự mất cân đối trong hệ tiêu hóa.

Thừa vitamin D còn ảnh hưởng đến chức năng thận, do cơ thể cố gắng loại bỏ lượng canxi dư thừa qua nước tiểu, làm tăng gánh nặng cho thận và có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận. Điều này biểu hiện qua các triệu chứng như đau vùng thận, tăng tiểu tiện, hoặc giảm khả năng lọc chất thải của thận.

Ngoài ra, sự thừa vitamin D cũng có thể gây ra mệt mỏi và yếu cơ do sự mất cân bằng các khoáng chất trong cơ thể, cũng như nhức đầu, chóng mặt và các rối loạn tâm thần như lo âu, trầm cảm, và giảm sự tập trung. Các vấn đề về giấc ngủ như mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu cũng có thể xuất hiện, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Một số người thừa vitamin D còn ghi nhận tình trạng tăng cân không giải thích được, cũng như tăng nguy cơ phát triển sỏi thận do tăng canxi trong nước tiểu. Trong một số trường hợp hiếm gặp, người ta cũng ghi nhận triệu chứng đau hoặc ngứa da.

Tóm lại, có thể cơ thể đang bị thừa vitamin D khi có các triệu chứng sau:

• Mức canxi máu cao: Thừa vitamin D có thể gây tăng canxi trong máu, dẫn đến các vấn đề như đau xương, mệt mỏi và yếu cơ.
• Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa, táo bón hoặc tiêu chảy có thể xảy ra do sự mất cân bằng canxi và khoáng chất.
• Suy giảm chức năng thận: Việc tăng canxi trong máu do thừa vitamin D có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, dẫn đến các triệu chứng như đau vùng thận, tăng tiểu tiện, hoặc giảm khả năng lọc chất thải của thận.
• Mệt mỏi và yếu cơ: Cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân, yếu cơ có thể là dấu hiệu của việc thừa vitamin D.
• Rối loạn tâm thần: Thừa vitamin D có thể gây ra rối loạn tâm thần như lo âu, trầm cảm, hoặc giảm sự tập trung.
• Nhức đầu, chóng mặt: Nhức đầu, chóng mặt hoặc cảm giác lâng lâng có thể xuất hiện do tác động của vitamin D lên hệ thần kinh.
• Mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu: Thừa vitamin D cũng có thể gây rối loạn giấc ngủ, làm giảm chất lượng giấc ngủ.
• Tăng cân bất thường: Thừa vitamin D có thể liên quan đến tăng cân không giải thích được.
• Tăng nguy cơ sỏi thận: Do tăng canxi trong nước tiểu, việc thừa vitamin D có thể dẫn đến sự hình thành của sỏi thận.
• Ngứa: Một số người có thể trải qua cảm giác đau hoặc ngứa da khi có lượng vitamin D quá mức trong cơ thể.

Cơ thể thừa vitamin D phải làm sao?

Khi cơ thể thừa vitamin D, điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng điều chỉnh và giảm lượng vitamin D tiêu thụ, dưới sự hướng dẫn của chuyên gia y tế. Vitamin D dư thừa có thể dẫn đến hypercalcemia - tình trạng canxi trong máu tăng cao, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như đau xương, rối loạn tiêu hóa, và suy giảm chức năng thận.

Trong trường hợp này, việc đầu tiên cần làm là ngưng sử dụng các sản phẩm bổ sung vitamin D và kiểm tra chế độ ăn uống để giảm lượng thực phẩm giàu vitamin D, như cá hồi, cá mòi, và sữa tăng cường vitamin D. Điều này sẽ giúp cân bằng lại lượng vitamin D trong cơ thể và giảm nguy cơ mắc các vấn đề do thừa vitamin D.

Bên cạnh việc điều chỉnh chế độ ăn uống và bổ sung, việc theo dõi sức khỏe qua các xét nghiệm máu định kỳ để kiểm soát mức độ canxi và vitamin D trong máu là rất quan trọng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp giảm mức độ canxi trong máu, nếu tình trạng hypercalcemia quá nghiêm trọng.

Ngoài ra, tăng cường uống nước và duy trì chế độ vận động hợp lý cũng hỗ trợ quá trình loại bỏ vitamin D dư thừa khỏi cơ thể, đồng thời giảm nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe liên quan. Trong quá trình điều trị, việc giám sát chặt chẽ các triệu chứng và phản ứng của cơ thể với sự thay đổi trong chế độ ăn uống và lối sống là rất quan trọng để đảm bảo cơ thể phục hồi một cách an toàn và hiệu quả.

Xem thêm

Dân văn phòng bổ sung vitamin D3 như nào cho phù hợp?

Phát hiện đột phá: Nghiên cứu mới tiết lộ lợi ích không ngờ từ vitamin D đối với hệ miễn dịch

Tất tần tật những tác dụng của D3 đối với cơ thể

Vitamin D giúp chúng ta chống lại sốt xuất huyết như thế nào?

Tại sao chúng ta "bắt buộc" phải dùng vitamin D3?

Vitamin D3 của The Vitamin Shoppe có gì đặc biệt?