Bị suy buồng trứng sớm liệu có thai tự nhiên được không?

Suy buồng trứng sớm được định nghĩa là sự khởi phát tình trạng thiểu năng sinh dục nguyên phát trước 40 tuổi. Thực tế, có khoảng 5-10% số phụ nữ được chẩn đoán suy buồng trứng sớm vẫn có thể thụ thai một cách tự nhiên sau khi được chẩn đoán suy buồng trứng sớm.

Suy buồng trứng sớm là gì?

Suy buồng trứng sớm (Premature Ovarian Failure - POF) là tình trạng buồng trứng ngừng hoạt động bình thường trước tuổi 40. Nguyên nhân có thể do di truyền, rối loạn miễn dịch, hóa trị liệu, xạ trị hoặc không rõ nguyên nhân. Khi buồng trứng suy yếu, cơ thể không còn sản xuất đủ hormone estrogen và progesterone, dẫn đến rối loạn kinh nguyệt và vô sinh.

Suy buồng trứng sớm có thể được nhận biết qua những dấu hiệu như: Kinh nguyệt không đều trong nhiều năm, mấy tháng mới có một lần, kinh nguyệt ít, thậm chí không có kinh. Kèm theo nhiều triệu chứng tương tự mãn kinh như: dễ bốc hỏa, ra mồ hôi về đêm, dễ kích động, giảm ham muốn tình dục, khô âm đạo...Rối loạn tiết niệu: són tiểu, tiểu quá nhiều. Trên hình ảnh siêu âm của bệnh nhân bị suy buồng trứng sớm cho thấy trứng nhỏ không phát triển, xét nghiệm kiểm tra nồng độ estrogen giảm.

Nguyên nhân gây suy buồng trứng sớm

• Bất thường nhiễm sắc thể: Một số bất thường di truyền như hội chứng Turner (thiếu một phần hoặc toàn bộ nhiễm sắc thể X), hội chứng Fragile X (liên quan đến một gene FMR1 bất thường) có thể dẫn đến suy buồng trứng sớm. Những phụ nữ có các rối loạn này thường có nguy cơ cao bị suy buồng trứng sớm.
• Bệnh tự miễn: Hệ miễn dịch của cơ thể có thể tấn công nhầm vào các tế bào buồng trứng, dẫn đến viêm và tổn thương buồng trứng. Các bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp, bệnh Addison, và lupus là những rối loạn có thể liên quan đến suy buồng trứng sớm.
• Hóa trị và xạ trị: Điều trị ung thư bằng hóa trị và xạ trị, đặc biệt là ở vùng chậu, có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến các tế bào buồng trứng. Điều này thường dẫn đến suy buồng trứng sớm, và đôi khi là vô sinh.
• Phẫu thuật buồng trứng: Các ca phẫu thuật như cắt bỏ u nang buồng trứng hoặc cắt bỏ buồng trứng do các nguyên nhân khác cũng có thể làm giảm số lượng trứng và gây ra suy buồng trứng sớm.
• Tiếp xúc với chất độc: Tiếp xúc lâu dài với các chất độc hại như thuốc trừ sâu, hóa chất công nghiệp, khói thuốc lá và các chất độc môi trường khác có thể gây hại cho buồng trứng, dẫn đến suy buồng trứng sớm.
• Thuốc lá: Hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn có thể gây suy buồng trứng sớm bằng cách làm giảm lượng máu cung cấp cho buồng trứng và gây tổn thương các tế bào trứng.
• Nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng, như quai bị, có thể gây viêm buồng trứng (oophoritis) và dẫn đến suy buồng trứng sớm.
• Rối loạn chuyển hóa: Một số rối loạn chuyển hóa như bệnh Galactosemia (rối loạn chuyển hóa đường galactose) có thể gây tổn thương buồng trứng và dẫn đến suy buồng trứng sớm.
• Giảm cân quá mức: Giảm cân quá mức khiến lượng chất béo bên trong cơ thể bị giảm nhanh dẫn đến ảnh hưởng tới lượng estrogen trong cơ thể, rối loạn kinh nguyệt, tắt kinh, buồng trứng bị suy sớm.
• Áp lực tinh thần quá lớn: Phụ nữ nếu rơi vào tình trạng căng thẳng quá mức, lâu dần có thể làm rối loạn chức năng thần kinh thực vật, ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết trong cơ thể, làm suy giảm chức năng buồng trứng sớm, giảm hormone estrogen khiến cho thời kỳ mãn kinh đến sớm hơn.

Tiềm ẩn nguy cơ khi không điều trị suy buồng trứng sớm

Khó mang thai

Một trong những hậu quả rõ rệt nhất của suy buồng trứng sớm là vô sinh hoặc khó mang thai tự nhiên. Khi buồng trứng ngừng sản xuất trứng, cơ hội thụ thai giảm mạnh, và nếu không can thiệp sớm, khả năng mang thai gần như không thể.

Loãng xương

Mất mật độ xương: Estrogen có vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Sự suy giảm đột ngột của estrogen do suy buồng trứng sớm có thể dẫn đến loãng xương, làm tăng nguy cơ gãy xương và các vấn đề về xương khớp khác.

Tăng nguy cơ gãy xương: Phụ nữ bị suy buồng trứng sớm có nguy cơ gãy xương cao hơn do xương trở nên yếu và dễ bị tổn thương.

Bệnh tim mạch

Tăng nguy cơ bệnh tim: Estrogen có tác dụng bảo vệ tim mạch bằng cách giúp duy trì nồng độ cholesterol lành mạnh và bảo vệ lớp nội mạc mạch máu. Khi estrogen giảm, nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm bệnh động mạch vành và tăng huyết áp, tăng lên.

Rối loạn lipid máu: Suy giảm estrogen cũng có thể dẫn đến rối loạn lipid máu, tăng mức cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL), từ đó làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.

Vấn đề tâm lý

Trầm cảm và lo âu: Sự thay đổi đột ngột của hormone có thể gây ra các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu và thay đổi tâm trạng. Việc phải đối mặt với vô sinh hoặc các triệu chứng mãn kinh sớm cũng có thể làm tăng nguy cơ các rối loạn tâm lý.

Giảm chất lượng cuộc sống: Các triệu chứng như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm, và khô âm đạo có thể gây khó chịu và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Các vấn đề về chức năng tình dục

Khô âm đạo: Sự suy giảm estrogen dẫn đến giảm tiết dịch âm đạo, gây khô âm đạo, đau rát khi quan hệ và giảm ham muốn tình dục.

Giảm ham muốn: Mất cân bằng hormone có thể làm giảm ham muốn tình dục, ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng và hạnh phúc gia đình.

Lão hóa sớm

Da khô và nhăn nheo: Estrogen giúp duy trì độ đàn hồi và độ ẩm của da. Khi lượng estrogen giảm, da có thể trở nên khô, nhăn nheo và xuất hiện các dấu hiệu lão hóa sớm.

Tóc yếu và rụng: Suy buồng trứng sớm có thể dẫn đến tóc yếu, mỏng và dễ rụng, góp phần vào quá trình lão hóa tổng thể của cơ thể.

Mãn kinh sớm

Suy buồng trứng sớm về bản chất là một dạng mãn kinh sớm, với tất cả các triệu chứng đi kèm nhưng xảy ra ở độ tuổi sớm hơn bình thường.

Làm thế nào để cải thiện tình trạng suy buồng trứng sớm

Bên cạnh việc điều trị suy buồng trứng bằng cách dùng thuốc bổ sung hormone estrogen theo chỉ định của bác sĩ, các lưu ý dưới đây sẽ giúp cải thiện suy buồng trứng sớm ở phụ nữ:

• Estrogen và progesterone: Liệu pháp hormone thay thế (HRT) thường được sử dụng để bổ sung estrogen và progesterone cho cơ thể, giúp giảm bớt các triệu chứng do suy buồng trứng sớm gây ra như bốc hỏa, khô âm đạo, và ngăn ngừa loãng xương. Tuy nhiên, HRT cần được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ tác dụng phụ.
• Dinh dưỡng cân bằng: Chế độ ăn uống giàu canxi và vitamin D giúp tăng cường sức khỏe xương. Bổ sung thực phẩm giàu phytoestrogen như đậu nành, hạt lanh, và đậu hũ có thể hỗ trợ cân bằng hormone tự nhiên. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường tinh luyện và chất béo bão hòa, vì chúng có thể gây viêm nhiễm và làm trầm trọng thêm tình trạng mất cân bằng hormone.
• Thảo dược hỗ trợ: Một số thảo dược như cây trinh nữ châu Âu, nhân sâm, và cây maca có thể giúp cân bằng hormone và cải thiện triệu chứng suy buồng trứng sớm. Tuy nhiên, cần thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thảo dược nào.
• Vitamin và khoáng chất: Bổ sung vitamin D, canxi, vitamin B6, vitamin E, và omega-3 có thể hỗ trợ sức khỏe xương và cân bằng hormone.
• Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất không chỉ giúp duy trì cân nặng mà còn tăng cường sức khỏe tim mạch và xương. Các bài tập như đi bộ, yoga, và bơi lội là những lựa chọn tốt.
• Căng thẳng kéo dài có thể làm tình trạng suy buồng trứng trở nên tồi tệ hơn. Các phương pháp như thiền, yoga, hít thở sâu và các hoạt động thư giãn khác có thể giúp kiểm soát căng thẳng và cải thiện cân bằng hormone.

Bị suy buồng trứng sớm có thể có thai tự nhiên được không?

Trên thực tế có 5-10% số phụ nữ được chẩn đoán suy buồng trứng sớm vẫn có thể thụ thai một cách tự nhiên. Và có 50% phụ nữ bị suy buồng trứng sớm vẫn có hoạt động buồng trứng (không liên tục và khó dự đoán trước) nhiều năm sau khi được chẩn đoán bệnh.

Ngoài ra, một số phương pháp hỗ trợ sinh sản có thể được sử dụng như thụ tinh trong ống nghiệm, xin trứng hiến tặng, trữ đông trứng trước khi buồng trứng suy yếu.

Tham khảo các sản phẩm giúp cân bằng nội tiết tố nữ tại đây